Is drugsbaas Rene F. op pad gestuurd als criminele informant?
Juridische bom onder Rotterdams drugsproces
Bij onderzoeken naar drugssmokkel en liquidaties heeft de Rotterdamse politie mogelijk verboden opsporingsmethoden ingezet. Het lijkt erop dat drugscrimineel en verdachte Rene F. actief is aangestuurd om belastende informatie te verzamelen over andere criminelen, blijkt uit documenten in bezit van EenVandaag. Het OM heeft hier geen toestemming voor gevraagd, een justitiële doodzonde. Rene F. is medeverdachte van het smokkelen van 300 en 3000 kilo drugs via de haven van Rotterdam. Morgen staat hij voor de rechter in het omvangrijke strafproces rond de corrupte douanier Gerrit G.
Douanier Gerrit G. wordt ervan verdacht containers met drugs op ‘wit’ te zetten, zo werden ze niet gecontroleerd door de douane. Hij deed zaken met verschillende drugshandelaren: met Dennis van den B. (300 kg), Andre van der H (3000kg) maar ook met Henk E. en zijn zoon Marco (400kg en een doorgelaten container). Drugsbaron Henk E. loopt al decennia mee in de drugshandel en justitie ziet hem graag achter de tralies verdwijnen.
In maart 2015 wordt Rene F., die ook in contact stond met douanier G., doelwit van een liquidatiepoging in Simonshaven. Hij overleeft door in het water te springen en zich voor dood te houden. Hij vermoedt dat Henk E. achter de aanslag zit vanwege een conflict over de toegang tot de diensten van de corrupte douanier.
Na de aanslag wordt hij benaderd door het Team Criminele Inlichtingen (TCI): een politieteam dat in het grootste geheim informatie over de georganiseerde criminaliteit inwint. Het TCI vraagt Rene F. of hij informant wil worden.
Aan de inzet van informanten of zelfs criminele burgerinfiltranten, zijn strikte voorwaarden verbonden. Een officier van justitie moet toestemming geven voor het inschrijven en gebruiken van de (informatie van een) informant. Ook mag de informant geen verdachte zijn in de zaak waarover hij informatie inwint.
Voor de inzet van een criminele burgerinfiltrant moet door de minister van justitie toestemming worden verleend. Het gebruik van een burgerinfiltrant was jarenlang zeer omstreden na de IRT affaire begin jaren negentig. De politie liet containers met drugs door met als doel te infiltreren in de organisatie van drugsbaron Klaas Bruinsma. Achteraf bleek dat via deze Delta-methode onder de ogen van de politie tonnen harddrugs en hasj het land werden binnengesmokkeld. De boeven werden niet gepakt en de infiltranten zijn steenrijk geworden.
Dit nooit weer, was de conclusie van de politiek en opsporingsdiensten. Tot drie jaar geleden toch een verruiming van de wet plaatsvond wegens ongrijpbaarheid van criminele organisaties. ‘De inzet van criminele burgerinfiltranten moet in uitzonderingsgevallen en onder strikte voorwaarden weer mogelijk worden in de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit,’ schreef toenmalig minister van Veiligheid en Justitie Opstelten aan de Tweede Kamer in deze brief.
Rene F. besluit uit wraak bij het TCI belastende verklaringen af te leggen over Henk E. Die zou namelijk een prijs op het hoofd van F. hebben gezet. Naar aanleiding van die informatie worden een aantal ladingen onderschept. Voor zijn aandeel in de drugszaak, de 300 en 3000 kilo, zou hij vervolgens niet meer worden vervolgd.
F. verklaart bij de rechter-commissaris dat hij door het TCI naar Libanon is gestuurd om informatie in te winnen over de criminele praktijken van Henk E. ‘Ik heb op een bepaald moment gezegd dat ik in Libanon aan informatie zou kunnen komen over Henk E. TCI heeft mij toen gevraagd om die informatie daar in te winnen.’
Hij houdt contact met het TCI en ‘haalt’ in Libanon informatie op. Cruciaal daarom is de vraag of hij door het TCI is gestuurd. Zou Rene door het TCI gestuurd zijn om daar actief informatie in te winnen, dan zou dit erop kunnen duiden dat F. gerund is als informant.
Als blijkt dat Rene F. wel informant is, maar dat men niet de officiële paden heeft bewandeld, dan zou het Rotterdamse drugsproces hierop stuk kunnen lopen, verklaart Sven Brinkhoff, jurist van de Radboud Universiteit in Nijmegen die promoveerde op ‘Startinformatie in het strafproces’, zoals TCI informatie.
De advocaten van mede-verdachten voeren zelfs aan dat Rene F. een criminele burgerinfiltrant zou zijn. Advocaat Schuurman van verdachte Dennis van den Berg: ‘Rene F. wordt verdacht van de handel in drugs. Hij verzamelt informatie voor justitie bij een criminele groepering. Hij is een burgerinfiltrant. Als hij verdacht wordt van strafbare feiten is hij dus een criminele burgerinfiltrant.’ Controleren kan Schuurman het niet.
Onderzoeker Brinkhoff pleit voor meer transparantie waar het gaat om de samenwerking van het TCI met criminele burgers.
Het Openbaar Ministerie ontkent dat Rene F. een criminele burgerinfiltrant zou zijn, maar laat in het midden of hij wellicht wel informant is. Persofficier Barbara van Unnik vertelt EenVandaag:
EenVandaag maakte over de drugssmokkel via de haven in Rotterdam verschillende items:
- Douanier Gerrit G. voor de rechter
- Politiebond NPB: ‘Minister, pak problemen haven nu aan’
- ‘Corruptie douaniers haven R’dam groter dan gedacht’